ISSN: 2149-2417
Sayı : 26 / Ağustos - 2023
1.
ANAYASA MAHKEMESİ’NİN EMNİYET-SEN KARARI VE DEĞERLENDİRİLMESİ
Prof. Dr. Mesut GÜLMEZ
Sayı : 5 / Ağustos 2016
ÖZ:
Anayasa Mahkemesi, 4688 sayılı yasanın gerek “emniyet hizmetleri sınıfı” ve gerekse “emniyet teşkilâtında çalışan diğer hizmet sınıflarına dahil personel” için öngördüğü mutlak sendika yasağını kısmen iptal etti. Oyçokluğuyla aldığı kararla, yasağın yalnızca ikinci bölümünü kaldırdı. AYM, ilkece, “örgütlenme özgürlüğünü demokratik toplumun temeli ve sendika hakkını da örgütlenme özgürlüğünün bir parçası olarak gördü. Bununla birlikte, poliste disiplin ve hiyerarşiyi bozacağı, iç güvenlik hizmetlerinin aksamasına yol açacağı gerekçeleriyle, “emniyet hizmetleri sınıfı” personeli için öngörülen sendika yasağının, “meşru bir amaca” dayandığı ve demokratik toplum gereklerine uygun olduğu, böylece polise sendika hakkı tanınmasının demokratik toplum düzeniyle çeliştiği(!) sonucuna vardı. Dört karşıoy yazısından üçü, çoğunluk kararına katılmadı. Biri ise, kaldırılan yasağın da sürdürülmesi gerektiğini savundu. AYM kararı, örgütlenme hakkının her türünden yoksun bırakılan emniyet hizmetleri sınıfı personeline ilişkin mutlak sendika yasağını, ilk kez kullanılan bir insan hakkının özüne dokunan bir düzenleme oluşunun gerektirdiği özen, derinlik ve ciddilikten uzak bir yöntem izleyerek inceleyip karara bağladı. Ulusalüstü sendikal haklar hukukunu, özellikle içtihatlar boyutuyla göz önünde bulundurmadı. Ne kendi içtihatlarına ne de derece mahkemelerine yönelttiği haklı eleştirinin gereklerine uydu. Demokratik Avrupa ülkelerindeki uygulamaları ve gelişmeleri de dikkate almadı. Devletin Ankara Valiliği kanalıyla sürdürdüğü ve ilk perdesini bir tür “Pirus zaferi” olarak kazandığı amansız “hukuksuzluk savaşımı”, er geç, İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi’nde ulusalüstü hukukun üstünlüğünün zaferiyle sonuçlanacaktır. Gel gör ki, tazminat ödemeyi hukuka uygunluk sayan yerleşik resmi yaklaşım, bu konuda iyimser olma olanağı tanımıyor ne yazık ki!

Anahtar Kelimeler : Emniyet-Sen, Polis Sendika Hakkı, Anayasa Mahkemesi, Ulusalüstü Hukuk.

Türk Metal Sendikası