Tam Metin PDF  |  Bulunduğu Sayı

ÖZ:

Günümüzde engelli bireyler, yaşadıkları çevrede sosyal hayata yeterince katılamama, ayrımcılığa uğrama, temel insani hizmetlerden yeterince yararlanamama, yoksulluk gibi ekonomik ve psiko-sosyal sorunlarla karşı karşıya kalabilmektedirler. Kuşkusuz bu sorunların en önemlilerinden biri de engellilerin yaşamış olduğu istihdam sorunudur. Bu çalışmanın amacı engelli istihdamının, engelli bireyler üzerindeki etkilerinin incelenmesi, engelli bireyler üzerindeki psiko-sosyal etkilerinin ortaya konması; sosyal içerme durumlarında yaşanan değişimlerin belirlenmesi ve engelli istihdamının arttırılmasıyla sonucunda sosyal politika alanında yeni yaklaşımların gerekliliğinin ortaya konulması ve böylece yeni uygulamaların geliştirilmesini sağlamaktır.

Araştırma, sosyal dışlanma sorunu yaşayan engelli bireylere istihdam ve rehabilitasyon olanağı sunarak sosyal içermelerine yönelik bir alan oluşturan Kocaeli Bizim Köy Engelliler Üretim Merkezinde yapılmıştır. Veri toplama aracı, araştırmacılar tarafından geliştirilen anket formudur. Uygulanan ankette katılımcıların sosyo-demografik bilgilerini elde etmeye yönelik sekiz, engelli alanına yönelik 27, psiko-sosyal açıdan 17 soru olmak üzere toplam 52 soru bulunmaktadır. Örneklemde, tam sayım yöntemiyle gönüllü olan toplam 63 kişi yer almıştır. Elde edilen veriler çalışmacılar tarafından kodlanarak, bilgisayar ortamında (Statistical Package for the Social Sciences) SPSS 23.0 for Windows paket programında değerlendirilmiştir.

Sonuç olarak, istihdam edilen engelli bireylerin toplumla bütünleştiği, sosyal hayata katılımlarının arttığı, psiko-sosyal iyilik hallerinde pozitif anlamda etkide bulunduğu saptanmıştır. Bununla beraber engelli istihdamının engelli bireylerin yaşam kalitelerini arttırdığı ve elde edilen gelirin yaşamlarını refah düzeyine getirmelerine yardımcı olduğu da gözlemlenmiştir. Bu doğrultuda istihdamın sosyal içerme üzerinde olumlu anlamda etkisi olduğu görülmektedir. Üretim merkezinde çalışmakta olan engelli bireylerle, istihdamın engelli bireyler üzerindeki psiko-sosyal etkilerinin değerlendirilmesiyle elde edilen çalışma sonuçlarının engellilerin istihdamına yönelik sosyal politikalar ve hizmetlerin arttırılmasına ve istihdam alanlarına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler : Engelli, Engelli İstihdamı, Psiko-Sosyal İyilik Hali, Sosyal İçerme, Sosyal Politikalar.

---

ABSTRACT:

Today, people with disabilities may face economic and psychosocial problems such as inability to participate sufficiently in social life, being discriminated, not being able to benefit from basic human services and poverty. Undoubtedly, one of the most important of these problems is the employment problem experienced by disabled people. The aim of this study is to investigate the effects of disabled employment on disabled individuals and to reveal the psycho-social effects on disabled individuals; to determine the changes in social inclusion situations and to increase the employment of disabled people as a result of the necessity of new approaches in the field of social policy and thus to ensure the development of new applications.

The research was carried out in “Kocaeli Bizim Bahçe Village Production Center for the Disabled” which provides employment and rehabilitation opportunities for disabled people who have social exclusion problems. The data collection tool is a questionnaire developed by the researchers. The questionnaire included 52 questions, eight of which were to obtain socio-demographic information, 27 for the disabled, and 17 for psychosocial aspects. A total of 63 volunteers were included in the sample. The data obtained were coded by the researchers and evaluated in SPSS 23.0 for Windows package program on the computer (Statistical Package for Social Sciences).

As a result, it was found that the disabled individuals employed were integrated with the society, their participation in social life increased and had a positive effect on the psychosocial well-being. However, it has been observed that the employment of people with disabilities increases the quality of life of people with disabilities and the income gained helps them to bring their lives to welfare. Accordingly, employment has a positive effect on social inclusion. It is considered that the results of the study obtained by evaluating the psycho-social effects of employment with disabled people working in the production center and employment of disabled people will contribute to the increase of social policies and services for employment of disabled people and to the employment areas.

Keywords : Disability, Disabled Employment, Psycho-Social Well-being, Social Inclusion, Social Policies.